نگاهي به تاريخچه ي جام ملت هاي اسيا وجام هاي بين المللي

. اسرائیل، برمه، تایوان،هنگ کنگ. ایران با ترکیبی از جوانان جویای نام و برخی ستارگان قدیمی با مربی‌گری محمود بیاتی به این مسابقات پا گذاشته بود. در بازی نخست به تاریخ ۲۰ اردیبهشت سال ۱۳۴۷ خورشیدی برابر هنگ کنگ، ایران با نتیجه ۲ - ۰ و گل‌های همایون بهزادی و علی جباری به پیروزی رسید. ۲۰۰۰۰ تماشاگر از این بازی دیدن کردند. سه روز بعد ایران به مصاف تایوان رفت و این تیم را با حساب ۴ - ۰ در حضور ۳۰۰۰۰ تماشاگر شکست داد، گل‌های ایران را همایون بهزادی، حسین کلانی، اکبر افتخاری و حسین فرزامی به ثمر رساندند. ۲۶ اردیبهشت ایران با برمهدیدار کرد و توانست این بازی را هم با نتیجه ۳ - ۱ و گل‌های حسین کلانی، اکبر افتخاری و همایون بهزادی در حضور ۳۰۰۰۰ تماشاگر شکست دهد. ایران بازی پایانی را در ۲۹ اردیبهشت و مقابل اسرائیل بر‌گزار کرد. این بازی در حضور ۳۰۰۰۰ تماشاگر بر‌گزار شد و ایران توانست با گل‌های بهزادی و قلیچ‌خانی پیروز و فاتح جام شود.^{[۵۴] [۵۵]} پس از این قهرمانی تهران غرق در شادی شد و برای نخستین بار فوتبال مردم ایران را به خیابان‌ها کشاند.^[۵۶]

جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۲

در پنجمین دوره جام ملت‌ها ایران مدافع عنوان قهرمانی بود. تیم‌های بیشتری در این دوره شرکت کرده بودند و بنا بر این دوره مقدماتی بازی‌ها نیز بر‌گزار شد.^[۵۷] رقابت‌های نهایی در کشور تایلند و شهر بانکوک بر‌گزار می‌شد. تیم‌ها به دو گروه ۴ تیمی تقسیم شدند. ایران با مربی‌گری محمد رنجبر در این رقابت‌ها حاضر شده بود و در بازی نخست که روز ۱۷ اردیبهشت سال ۱۳۵۱ خورشیدی و در حضور ۲۰۰۰ تماشاگر بر‌گزار شد به مصاف کامبوج رفت. این بازی که در ورزش‌گاه ملی بانکوک انجام شد با دو گل حسین کلانی و صفر ایرانپاک و با نتیجه ۲ - ۰ به سود ایران خاتمه یافت.^[۵۸] روز ۱۹ اردیبهشت ایران در حضور ۵۰۰۰ نفر به دیدار عراق رفت و این بازی را نیز با هت‌تریک حسین کلانی با نتیجه ۳ - ۰ به سود خود پایان بخشید. روز ۲۳ اردیبهشت ایران به مصاف میزبان بازی‌ها یعنی تایلند رفت. این بازی با استقبال تماشاگران تایلندی بر‌گزار شد و حدود ۲۰۰۰۰ نفر از این بازی دیدن کردند. ایران با دو پیروزی پیشین از گروه خود صعود کرده بود و این بازی در حقیقت تشریفاتی محسوب می‌شد، به همین دلیل تیم ملی ایران از بازیکنان ذخیره خود استفاده کرد. بازی زیر باران شدید آغاز شد و تا دقیقه ۸۰ با نتیجه ۲ - ۰ به سود میزبان ادامه یافت. در دقایق پایانی علی جباری موفق شد ۳ بار پیاپی دروازه تیم تایلندی را باز کند تا نتیجه ۳ - ۲ به سود ایران خاتمه یابد. روز ۲۶ اردیبهشت ایران بار دیگر برای انجام دیدار نیمه‌پایانی به مصاف کامبوج رفت و توانست این بار هم با نتیجه ۲ - ۱ و گل‌های صفر ایرانپاک و پرویز قلیچ‌خانی (پنالتی) به پیروزی دست یابد و راهی بازی فینال شود. بازی پایانی برابر کره جنوبی روز ۲۹ اردیبهشت سال ۱۳۵۱ خورشیدی در حضور ۱۵۰۰۰ تماشاگر در ورزشگاه ملی بانکوک بر‌گزار شد و در خاتمه با نتیجه ۲ - ۱ به سود ایران پایان یافت. گل‌های ایران را علی جباری و حسین کلانی (در وقت اضافی) به ثمر رساندند. این بازی در تهران به صورت زنده از تلویزیون دولتی پخش شد.^[۵۹]

جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۶

ششمین دوره جام ملت‌های آسیا در سال ۱۹۷۶ به میزبانی ایران بر‌گزار شد. تیم ایران در گروه دوم بازی‌ها با دو تیم عراق و یمن جنوبی همگروه بود.

در دیدار نخست تیم ایران موفق شد با گل‌های ناصر نورایی و حسن روشن در دقایق ۴۵ و ۵۸ تیم عراق را با دو گل شکست بدهد.

در بازی دوم تیم ایران با نتیجهٔ پرگل ۸ بر صفر تیم یمن جنوبی را در هم کوبید. گل‌های این بازی را غلامحسین مظلومی در دقایق ۶۳ و ۷۴ و ۸۰، علی‌رضا عزیزی در دقایق ۱۷ و ۷۳، ناصر نورایی در دقایق ۴۰ و ۴۲ و علیرضا خورشیدی در دقیقه ۴۵ به ثمر رساندند.

در مر حله نیمه نهایی تیم ایران به مصاف چین رفت که این بازی در وقت‌های قانونی گلی در بر نداشت. در وقت‌های اضافی این تیم ایران بود که با گل‌های علیرضا خورشیدی در دقیقه ۱۰۰ و حسن روشن در دقیقه ۱۱۹ موفق شد دو بر صفر چین را شکست داده و به فینال صعود کند

در دیدار فینال ایران به مصاف تیم کویت رفت که موفق شد این تیم را با تک گل علی پروین شکست داده و برای سومین بار پیاپی قهرمان آسیا شود.

تیم ایران در این دوره منصور رشیدی را درون دروازه داشت و با زدن ۱۳ گل حتی یک گل دریافت نکرد.

در این دوره از بازیها مربیگری تیم ملی فوتبال ایران را حشمت مهاجرانی بر عهده داشت.

ورزشگاه

نمایی از ورزشگاه بزرگ آزادی تهران

ایران بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه آزادی بر‌گزار می‌کند. اگر چه آزادی را استادیوم صد هزار نفری می‌نامند، گنجایش آن ۹۰۰۰۰ نفر است.^[۶۰]
ورزشگاه آزادی که تا پیش از انقلاب آریامهر نامیده می‌شد در آغاز برای میزبانی بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ ساخته شد. در قسمت شمالی ورزشگاه اسکوربورد رنگی نصب شده‌است که بیش از ۱۰۴ متر مربع مساحت دارد و یکی از بزرگ‌ترین صفحه‌های نمایش جهان به شمار می‌رود.
تا پیش از ساخته شدن آزادی، بازی‌های تیم ملی در استادیوم امجدیه (شهید شیرودی) بر‌گزار می‌شد.

تیم ملی ایران چند بازی را نیز در شهر تبریز و در ورزشگاه‌های تختی و یادگار امام بر‌گزار کرده‌است، که از جمله می‌توان به رقابت‌های دور نخست مقدماتی جام جهانی ۲۰۰۲ و تورنمنت چهار جانبه ال‌جی در سال ۲۰۰۲ اشاره کرد. نکته شایان یادآوری این است که پرگل‌ترین بازی تیم ملی ایران که در برابر گوام و با نتیجه ۰-۱۹ به پایان رسید، در ورزشگاه تختی تبریز انجام شده‌است.^[۶۱]

پوشاک تیم ملی ایران

بازه زمانی	سازنده البسه
۱۹۷۸	آدیداس
۱۹۹۳–۱۹۹۸	تولیدی شکاری
۱۹۹۸–۲۰۰۰	پوما
۲۰۰۰–۲۰۰۴	تولیدی شکاری
۲۰۰۴–۲۰۰۶	دایی
۲۰۰۶–۲۰۰۷	پوما
۲۰۰۷–۲۰۰۸	مجید
۲۰۰۸–۲۰۰۹	دایی
۲۰۰۹–۲۰۱۱	لگیا
۲۰۱۱–۲۰۱۲	اول‌اشپورت
۲۰۱۲	پوما
۲۰۱۲	مجید
۲۰۱۲– تاکنون	اول‌اشپورت

افتخارات

بین‌المللی

• جام جهانی فوتبال

حضور (۴): ۱۹۷۸، ۱۹۹۸، ۲۰۰۶، ۲۰۱۴

قاره‌ای

• جام ملت‌های آسیا

قهرمان (۳): ۱۹۶۸، ۱۹۷۲، ۱۹۷۶

سوم (۴): ۱۹۸۰، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶، ۲۰۰۴

• بازی‌های آسیایی

قهرمان (۳): ۱۹۷۴، ۱۹۹۰، ۱۹۹۸

نایب قهرمان (۲): ۱۹۵۱، ۱۹۶۶

* پس از بازی‌های آسیایی سال ۲۰۰۲ تیم زیر ۲۳ سال در این بازی‌ها شرکت می‌کند.

میان‌قاره‌ای

• چلنج کاپ آسیا–اقیانوسیه

قهرمان (۱): ۲۰۰۳

• جام ملت‌های آفریقا–آسیا

نایب قهرمان (۱): ۱۹۹۱

منطقه‌ای

• قهرمانی فوتبال غرب آسیا

قهرمان (۴): ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۰۷، ۲۰۰۸

نایب قهرمان (۱): ۲۰۱۰

سوم (۱): ۲۰۰۲

• جام اکو

قهرمان (۳): ۱۹۶۵، ۱۹۷۰، ۱۹۹۳

نایب قهرمان (۳): ۱۹۶۷، ۱۹۶۹، ۱۹۷۴